YA TUTARSA!

Anayasa da yapılmak istenen değişikliklerin, halkoylamasında kabul edilmesi halinde, hangi siyasi görüşten, hangi etnik yapıdan, hangi mezhepten olursa olsun; seçilecek Cumhurbaşkanının ülkeyi tek başına yönetecek çok geniş yetkilere sahip olacağı çok açık. Bu konulardan birisi olan “ Cumhurbaşkanına kararname çıkarma yetkisi” verilmesiyle ilgili düzenlemeyi soru ve cevaplarla irdeleyelim.
 
Cumhurbaşkanı hangi konularda kararname çıkarabilecek?
Sadece yürütme yetkisine ilişkin konularda. Anayasa da yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle, siyasi haklar ve ödevleri konularında kararname düzenleyemeyecektir. ( 104 üncü madde 17 inci fıkra)
 
Cumhurbaşkanı OHAL ilan edebilir mi?
Anayasanın 119 uncu maddesine göre, Evet.      
 
Peki, OHAL uygulanmasında durum ne olacak?
Anayasanın 15 inci maddesinde ki ilkeler doğrultusunda, temel hak ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilecek veya bunlar için Anayasada öngörülen güvencelere aykırı tedbirler alınabilecektir.
 
OHAL uygulamasında CB’nın kararname çıkarma yetkisi ve sınırı var mıdır?       
Hayır. OHAL uygulamasında Cumhurbaşkanı;  olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, yukarıda belirttiğim 104 üncü maddenin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesinde belirtilen sınırlamalara tabi olmaksızın Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilecektir.
 
OHAL uygulamasında sınırlama yapılabilecek Anayasadaki temel kişi hak ve ödevleri nelerdir?
Haberleşme, yerleşme ve seyahat, din ve vicdan, düşünce ve kanaat, bilim ve sanat, basın, dernek kurma, hak arama, düşünceyi açıklama ve yayma hürriyetleri ile zorla çalıştırılma-işkence ve eziyet yasağı, özel hayatın gizliliği, toplantı ve gösteri yürüyüş, mülkiyet, basın dışı kitle iletişim araçlarından yararlanma hakları, konut dokunulmazlığı, tutuklanma ve gözaltı işlemleri, kanuni hâkim güvencesi, suç ve cezalara ilişkin esaslar…
 
OHAL uygulamasında sınırlama yapılabilecek Anayasadaki siyasi hak ve ödevler nelerdir? 
Türk vatandaşlığı tanımı, seçme-seçilme ve siyasi faaliyette bulunma, Siyasi parti kurma, partilere girme ve ayrılma, bilgi edinme ve dilekçe, kamu hizmetlerine girme hakları ile siyasi partilerin uyacakları esaslar ve vergiler ile ilgili düzenlemeler…
 
Anayasa değişikliğinde sınırlama konulmayan ve Cumhurbaşkanının kararname düzenleyebileceği, Anayasanın ikinci kısım, üçüncü bölümünde yer alan haklar ve ödevler nelerdir?
Ailenin korunması ve çocuk, Eğitim ve öğrenim, konut, kıyılardan yararlanma, çalışma-dinlenme, sendika kurma ve sendikal faaliyette bulunma, toplu sözleşme ve grev, sosyal güvenlik hakları ile toprak mülkiyeti, tarım ve hayvancılık, kamulaştırma, sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması, tarih, kültür ve tabiat varlıklarının ile sanatın ve sanatçının korunması…
Peki, bu bilgi ve düzenlemeleri neden mi yazıyorum?
Ak Parti tarafından hazırlanan ve vatandaşlarımıza dağıtılan broşürde yer alan ifadeler nedeniyle.
 
Ak Partinin hazırlamış olduğu “ Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi” broşürünün 5 inci sayfasında yer alan “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi “bölümünde şu ifadeler yer almaktadır. “ Mevcut sistemde Bakanlar Kurulu kararı ile düzenleme yapılıyor. Şimdi hükümet, Meclis dışından ve doğrudan Cumhurbaşkanı tarafından kurulacağı için Cumhurbaşkanına yürütme alanında kararname çıkarma hakkı tanınıyor. Ancak temel haklar, kişi hak ve özgürlükleriyle siyasi hak ve ödevler konusunda kararname çıkaramıyor.”
 
Oysa ayrıntılarıyla belirttiğim üzere, bu değişiklikler kabul edilirse, seçilecek Cumhurbaşkanının olağan ya da olağanüstü dönemlerde; temel kişi hak ve hürriyetlerinden, siyasi haklara, çalışma hayatından, eğitim ve sağlık hayatına kadar, kısacası siyasal, sosyal, kültürel ve ekonomik hayatımızın tüm alanlarında tek başına kararname çıkarma ve uygulama yetkisinin de verileceği ortaya çıkmaktadır.
 
Bu kadarı da olmaz, olağanüstü hal ile yönetilmeyiz, ülke normale döner ve bu kadar sınırsız-denetimsiz yetkiler de kullanılamaz diye düşünebilirsiniz…
 
Nasrettin Hoca, Akşehir Gölü’nün kıyısına oturmuş, çömleğinden çıkardığı yoğurdu göle boşaltıp karıştırıyor. Çevresindekiler şaşkınlıkla;
– Hocam, ne yapıyorsun öyle?
– Göle yoğurt çalıyorum!
– Göl hiç yoğurt tutar mı?
– Ya tutarsa?