Siyatik siniri vücudumuzdaki en uzun ve yayılımı en geniş olan sinirdir.
Siyatik siniri vücudumuzdaki en uzun ve yayılımı en geniş olan sinirdir. Bel kemiğinin sonundan başlayıp ve ayağın ucuna kadar uzayan bu siyatik sinir ekstremitelerin duyu ve motor yeteneklerinin düzenlenmesinde görevlidir.
Diğer adı S1 siniri olan siyatik sinirin sıkışmasına siyatik ya da siyatik ağrısı adı verilir. Hastalık genelde yetişkinlerde ve ağır iş koşullarında çalışan kişilerde görülmektedir. Hastalığın erken evresinde genellikle şiddetli olmayan ağrılar zamanla artmaya ve etkisini hissettirmeye başlar.
Ağrı hastalığın ilk evresinde yalnızca bacak bölgesiyle sınırlıdır ve burada yayılım gösterir. Ağrı daha sonrasında sırasıyla kalçadan baldırlara, diz kapağından bacakların yan bölgelerine doğru yayılır ve en son topuklarda kendisini gösterir. Hastalıkla beraber ağrı, güç ve his kayıpları ve uyuşmalar görülebilmektedir.
Tedavi edilebilir bir hastalık olan siyatik, S1 sinirinin (siyatik sinir) sıkışması ya da gerilmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Ağır iş koşulları dışında omurlarda kayma, enfeksiyonlar, tümör oluşumu veya kist gibi nedenlerle de siyatik sinirlerde ağrı meydana gelebilir. Hastalar ilerleyen vakalarda bacaklarını kaldıramayacak hale bile gelebilmektedir.
Siyatik Ağrısı Hastalığının Belirtisi Nelerdir ?
Siyatik ağrısı belin sonundan ayak topuklarına kadar yayılım gösteren bir ağrı ile belirtilerini göstermeye başlar. Siyatik ağrıları başlangıçta genelde ağrısızdır. Hastalar kalçalarının ayaklarına doğru çekildiğini hissedebilir ve bu ağrılar hareket ile daha da şiddetli bir hâl alır.
Siyatik yaşam kalitesini düşüren ciddi bir rahatsızlıktır. Siyatik ağrıları nedeniyle kişilerin hareket kabiliyeti azalır, dönme veya eğilme gibi hareketleri yapamaz hale gelirler. Hastalar genellik sabit bir şekilde duramaz ve yanlara doğru eğilirler.
Siyatik ağrıları kişide yürüme problemleri de meydana getirebilmektedir. Topuklara kadar uzanan bu siyatik ağrıları ayaklarda uyuşma ve güç kaybı meydana getirerek kişiye yürürken zorluk çıkarabilmektedir. Bunların yanı sıra kişi yürüyüş esnasında bir iğne üzerinde yürüyormuş gibi hissedebilmektedir.
Ayrıca uzmandoktor görüşüne göre mesane ve bağırsakların çevresinden geçen siyatik sinirlerin sıkışması durumunda idrar ve dışkı kontrolünde aksamalar olabilmektedir.
Siyatik ağrılarının beraberinde getirdiği bu belirtiler kısa süre içerisinde ortadan kaldırılmadığında bacaklarda kas kaybı, incelme ve kasılma gibi olumsuzluklar görülebilmektedir.
Siyatik Hastalığı Neden Meydana Gelir, Risk Faktörleri Nelerdir ?
Siyatik ağrıları S1 sinirinin sıkışması sonucu oluşmaktadır. Genellikle fıtıklaşan bir diskten meydana gelen bu sinir sıkışmaları birçok nedene bağlı olarak gelişebilmektedir. İşte siyatik ağrısına neden olan faktörler;
Hareketsiz Bir Yaşam
Hareketsiz bir yaşam sürmek beraberinde birçok problemi getirmektedir. Bu problemlerin en sık görüleni ise siyatik sinirin sıkışmasına bağlı olarak görülen siyatik hastalığıdır. Bu durum bağlı siyatik genellikle yatalak hastalarda ve oturarak çalışan meslek gruplarında görülmektedir.
Ağırlık Kaldırmak
Özellikle ağır iş koşullarında çalışan kişilerde fazla ağırlık kaldırmaya bağlı olarak siyatik sinir sıkışmaları görülebilmektedir.
Obezite
Fazla kilolar beraberinde birtakım problemleri mutlaka getirecektir. Fazla kilolar omurgalarda baskı uygulayarak siyatik sinirlerin travma almasına ve sıkışmasına neden olmaktadır. Özellikle obezite hastalarında siyatik ağrıları daha şiddetli hissedilmektedir.
Siyatik Hastalığının Tanısı Nasıl Konur, Tedavisi Nasıldır ?
Siyatik sinir sıkışması konulan hastalar hastaneye belden ayağa doğru yayılan ve şiddeti sürekli artan ağrılar ile başvurmaktadır. Yukarıdaki belirtiler ile hastaneye giden hastalara öncelikle fizik tedavi ve rehabilitasyon doktorlarıtarafından fiziki muayene yapılır. Fiziki muayene ile hastanın refleks kayıpları ve kas güçsüzlüğü olup olmadığı incelenir.
Fizik tedavi hekimi hastadan yatar bir pozisyonda uzanırken ayaklarını kaldırmalarını ve germe hareketleri yapmalarını isteyerek ağrı şiddetini ölçer ve tanı koymak için bulgular toplar.
Bazı hastalarda doktorlar bilgisayarlı tomografi veya MR gibi görüntülemeler isteyerek sinirin nerede sıkıştığını görmek ister. Görüntüleme yöntemleriyle de kesin tanı konulur ve tedaviye başlanır.
Siyatik ağrısı çeken hastalarda hastalığın şiddetine göre farklı tedavi uygulamaları gerekebilir. Siyatik ağrılarını fazla hissetmeyen kişilerde tedavi ağrı kesici ve kas gevşeticiden öteye gitmemektedir. Bazı vakalarda ise epidural enjeksiyon adı verilen bir tedavi yöntemi ile kas sıkışması yaşanan bölgeye lokal anestezikler verilebilir.
Fizik tedavi bölümlerinde siyatik ağrıları için spinal manipülasyon veya traksiyon gibi tedavi yöntemleri uygulanabilir.
İlerleyen vakalarda yukarıdaki tedavi yöntemleri ile iyileşme göstermeyen hastalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Lomberlaminektomiadı verilen bir tedavi ile sinir üzerindeki baskılar azaltılır ve hastanın iyileşmesi sağlanır.