EMO Başkanı Şakar: Dağıtım bedeli payının yüzde 65.9`a tırmandırılması normal kabul edilmemelidir

Enerji üretim maliyetlerinde yaşanan artış nedeniyle nihai elektrik perakende satış fiyatlarında mesken abone grubu için % 38, tarımsal faaliyetler abone grubu için % 30, kamu ve özel hizmetler sektörü abone grubunun düşük kademesi için % 38 ve yüksek kademesi için % 20 oranında artış yapılırken, Eskişehir Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Ahmet Şakar zamlar sonrasında elektirik dağıtım bedelinin %65. 3’e çıktığını belirterek bu durumun kabul edilemez olduğunu söyledi. Şakar, “Odamızın hesaplamalarında 4 kişilik bir ailenin asgari yaşam standartlarını korumak için aylık 230 kWh enerji tüketeceğini hesaplamaktayız. Günlük ortalaması 8 kWh`i geçmeyen bu tüketim için aile bütçesinden ayrılması gereken 345.4 TL, bu zamla birlikte 476.6 TL`ye yükseldi. Temmuz 2024 itibarıyla oluşacak faturanın yalnızca yüzde 23.8`i enerji bedelinden oluşacaktır. Faturanın yüzde 65.9`unu ise dağıtım bedeli oluşturmaktadır. Fon ve vergilerin Konutlar İçin Asgari Tüketim Üzerinden Aylık Elektrik Faturasının Değişimi (TL / 230 Kwh) Fatura Bileşenleri Tüketim (Kwh) Haziran 2024 Temmuz 2024 Değişim Birim Yüzde % Fiyat-TL Fatura Toplamı[1]TL Birim Fiyat-TL Fatura Toplamı[1]TL Perakende Enerji Bedeli 230 0,4822 110,9 0,4941 113,6 2,5 Dağıtım Bedeli 230 0,858883 197,5 1,365179 314,0 58,9 Fon ve vergiler hariç fiyat 308,4 427,6 38,6 Bel. Tük.Ver. (Yüzde) 5 5,5 5 5,7 2,5 KDV Öncesi Toplam 314,0 433,3 38,0 KDV 10 31,4 10 43,3 38,0 Fon ve Vergilerin Toplamı 36,9 49,0 32,7 Genel Toplam 345,4 476,6 38,0 oranı ise yüzde 10.3`te kalmaktadır. Son tarife değişikliğiyle zaten yüzde 57.2 düzeyinde olan dağıtım bedelinin payının yüzde 65.9`a tırmandırılması normal kabul edilmemelidir. Dağıtım Bedeli Tırmanıyor Doğal olarak faturanın en önemli kalemi olması gereken enerji bedelinin, dağıtım bedelinin çok gerisinde kalması, piyasanın çarpık bir biçimde yapılandığını gözler önüne sermektedir. EPDK`nın açıklamasında kullandığı "enerji üretim maliyetlerinde yaşanan artış" ibaresi açıkça zamma mantıklı bir gerekçe üretmeye çalışan bir manipülasyon çabasıdır. Enerji üretim maliyetlerinde ciddi bir artış yaşanmadığı herkes tarafından bilinen bir gerçektir. EPİAŞ`ın resmi bülteninden alınan son 12 aya ait aşağıdaki PTF/SMF grafiği de bu gerçeği doğrulamaktadır. Zaten dağıtım bedeline yüzde 58.9 oranında zam yapılması, artışın dağıtım bedeli kaynaklı olduğunu göstermektedir” diye konuştu.

50 kuruşluk enerji 1.36 TL’ye dağıtılıyor

50 kuruşun altında bir bedelle temin edilen birim elektrik enerjisinin 1.36 TL`ye tüketiciye ulaştırılabilmesi, hiçbir ekonomik gerçekle uyuşmayacağını belirten Şakar, “Kuşkusuz özel dağıtım şirketlerinin kullandığı altyapı kamu malı, verdikleri hizmetler de kamu hizmetidir. Dağıtım şirketleri vatandaşlara elektrik enerjisini kaliteli, güvenli, sürekli ve ucuz birşekilde ulaştırmasından sorumludur. Bugün geldiğimiz nokta, özel sektör tarafından işletilen elektrik dağıtım hizmetlerinin genel ekonomiyi zora sokacak şekilde başarısız bir biçimde işletildiğini göstermektedir. Kamu eliyle yürütülmesi gereken hizmetin özelleşmesi, fahiş düzeyde pahalılık yaratmanın yanında, kamu kaynaklarının özel sektöre sınırsızca aktarılması sonucunu da doğurmuştur. Ucuz, kaliteli ve güvenilir enerjiye erişim tüm yurttaşlar için temel haktır. Özelleştirme bedelleri için alınan dövize endeksli kredilerin rahat ödenmesi için dağıtım şirketlerine kaynak aktarıldığı bir Türkiye tablosu, artık geride bırakılmalıdır. Kamucu anlayışla; enerji alanında, ticari ve siyasi çıkarlardan uzak, üretim sektörleri başta olmak üzere genel ekonomiyi destekleyecek şekilde tarifeleri belirleyebilecek özerk bir yapının inşası mümkün ve zorunludur. Arz güvenliğini sağlamak ve toplam maliyeti düşürmek için özelleştirilen üretim tesisleri ve dağıtım bölgelerinin kamulaştırılması acilen gündeme alınmalıdır” dedi.