CHP’Lİ BELEDİYELERİN KUR KAYBI FARKI 30 MİLYAR LİRA!
Döviz kurundaki aşırı yükseliş, dış kredi kullanan belediyelerin borç yükünü katlarken, elektrik, doğalgaz ve akaryakıta yapılan zamlar da belediyelerin proje ve yatırımlar için ayırdığı bütçeleri eritti. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin bir yıl önceki 487 milyon liralık dış borcu arada 187 milyon ödenmesine rağmen, 583 milyon liraya çıkarken, belediyelerin akaryakıt, elektrik ve doğalgaz maliyetleri de katlandı. CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, TBMM’de Cumhuriyet Halk Partili büyükşehir belediyelerinin kullandıkları yabancı kredilerde kur farkındaki artış nedeniyle toplam 30 milyar liralık kaybın olduğunu açıkladı. Çakırözer, Meclis’te belediyelerin dövizdeki artış nedeniyle kur farkından doğan zararının Hazine’den karşılanması için kanun teklifi verirken, teklif AKP ve MHP oylarıyla reddedildi.
Çakırözer, TBMM’de teklif üzerine yaptığı konuşmada İstanbul, Ankara ve Eskişehir’in de aralarında bulunduğu CHP’li 11 büyükşehir belediyesinin döviz kurundaki artış nedeniyle katlanan dış borç ve enerji giderlerine ilişkin şu örnekleri verdi:
YILMAZ HOCA ÖDÜYOR ÖDÜYOR, BORÇLAR AZALACAĞINA ARTIYOR
- “Eskişehir Büyükşehir Belediyemizin bir yıl önceki 487 milyon liralık dış borcu arada 187 milyon ödenmesine rağmen, 583 milyon liraya çıktı. Eskişehir'de yirmi üç yıldır hemşehrilerimize daha nitelikli, daha ucuz hizmet için her bir kuruşun hesabını yapan Yılmaz Büyükerşen Hocamız kaygılanmasın da ne yapsın? Geçen yılın ilk beş ayına göre, doğal gaz giderlerimiz yüzde 333, akaryakıt giderlerimiz yüzde 283 artmış, tramvayların elektrik gideri geçen yıla göre yüzde 351 artmış, su ve kanalizasyon idaremizin bütçesinde elektrik faturaları dörtte bir bütçeyi alıyor.
TEPEBAŞI’NA ÖDENEK 14 MİLYON, PERSONEL MAAŞI 15 MİLYON
- Eskişehir'de, metropol ilçe Tepebaşı Belediyemizde emlak vergisi ödeyenlerin oranı yüzde 60'lara kadar geriledi. İller Bankası’ndan, Tepebaşı'na bu ay gelen ödenek 14 milyon lira ama sadece personel maaş ödemesi 15 milyon lira. Belediyelerin borçlanma hakları ve limitleri var ama İller Bankası da kamu bankaları da borç vermiyor. Saray iktidarı ise kendi belediyelerine sağladığı gelir olanaklarını, yardımları, hibeleri Millet İttifakı'nın belediyelerine tanımamakta.
ODUNPAZARI’NIN ELEKTRİK BORCU 11 AYDAYÜZDE 296 ARTTI
- Eskişehir'de, Odunpazarı Belediyemiz Yenikent Mahallemize kültür merkezi ve kapalı pazar yapacak. Hesap yapıldı, 50 milyon lira bütçe ayrıldı ama bu bütçe bugün itibarıyla 150 milyon liraya çıkmış durumda. Belediyenin elektrik borcu on bir ayda yüzde 296 artmış, büyükşehirlerde ise dert aynı, rakamlar çok daha büyük.
İSTANBUL BÜTÇESİNE 23 MİLYAR LİRA YÜK BİNDİ
- İstanbul’da Ekrem Başkan, 2 milyar euro dış borç devraldı, kur 6 lirayken 12 milyar lira ediyordu, şimdi kur 17 lira. Sadece devralınan borç 35 milyar liraya çıktı. Kur farkından İstanbul bütçesine 23 milyar lira yük bindi. Bakıyorsunuz, Sayın İmamoğlu, İstanbul için 18 milyar liralık yatırım bütçesi hazırlamış; metrosu, parkı, altyapısı vesaire… Hatta İstanbul'da, tamamen kur artışı nedeniyle, borçlanma kapasitesi heba olmuş durumda. Şimdi, o yatırım bütçesi, hatta yüzde 25 fazlasıyla bir anda buharlaşmış oldu, yok oldu! Yazık değil mi?
- Ankara'da Başkan Mansur Yavaş, krediyle otobüs aldı. 623 milyon liralık borcu bugün 1 milyar 170 milyona çıktı. 547 milyon lira kur farkı Ankaralıların sırtına yüklenmiş durumda.
İZMİR: “1 KURUŞLUK ARTIŞTA BORCUMUZ 7 MİLYON ARTIYOR”
- İşte İzmir, Başkan Tunç Soyer diyor ki, ‘Kurdaki her 1 kuruşluk artış, İzmir Büyükşehir Belediyemizin borcunu 7 milyon lira artırıyor.’ ESHOT’un bir günlük bilet gelirlerinin tamamı, o gün kullanılan akaryakıtın yüzde 62’sini ancak karşılıyor.
- Hatay'da HATSU'nun kanalizasyon altyapısı için kullandığı borunun fiyatı bile beş ayda yüzde 80 arttı.
EDİRNE: AKARYAKIT MAALİYETİ 5 MİLYONDAN, 18 MİLYONA ÇIKTI
- Edirne’den örnek vereyim. Belediyemizin yıllık mazot kullanımı 700 bin litre. Recep Gürkan diyor ki, ‘2021 karşılığı 5 milyon lira idi, şimdi 18 milyon lira. Asfalt için bitüm alıyorum, tonu 1.100 liraydı, bugün 10 bin lira; tam 10 katı.’
- Öbür uçta Ardahan Belediyemiz. Başkan Faruk Demir diyor ki, ‘Elimizi kolumuzu akaryakıtla, elektrikle bağlıyorlar.’ İşler o noktaya gelmiş ki yeni hizmete açtığı atık su arıtma tesisini sırf elektrik faturası nedeniyle Bakanlığa devretmeyi düşünüyor. Fiyatlardaki belirsizlik yüzünden belediye ihalelerine giren yok, girse de maliyetin çok üstünde fiyat veriliyor.”
SORUMLUSU BELEDİYELER DEĞİL, BECERİKSİZ İKTİDAR
Çakırözer, “İyi ama bu yükün sorumlusu kim? Belediye başkanlarımız değil elbette. Ya kim! Beceriksiz ve liyakatsiz ellerde ülkeyi krizden krize sokan bu saray iktidarında. Soruyorum başka hangi ülkede bu kadar yüksek kur ve enflasyon artışı yaşanıyor?” diye konuştu.
Çakırözer, 11 büyükşehir, 10 il, 177 ilçe ve 50 beldede toplam 248 Cumhuriyet Halk Partili Belediyenin tüm zorluklara rağmen 4 milyon 800 bin haneye gıda, ulaşım, barınma, eğitim gibi pek çok kalemde toplam 12,5 milyar lira tutarında sosyal yardımda bulunduğunu söyledi.
KUR KAYBI OLMASA DAHA FAZLA HALK MERKEZİ, KREŞ YAPILACAK
Enflasyonda, kurda yaşanan artışların getirdiği yük olmasa belediyelerin vatandaşlara daha fazla ve daha ucuz hizmet vereceğini belirten Çakırözer, “İktidarın kötü yönetimi nedeniyle ortaya çıkan kur artışı ve enerji giderlerini ellerini, kollarını bağlıyor. Şimdi, iktidarın kötü yönetimi nedeniyle enflasyonda, kurda yaşanan artışların getirdiği yük olmamış olsa belediyelerimiz vatandaşlarımıza daha fazla ve daha ucuz hizmet verecek. Mesela bizim Eskişehir’de büyükşehir belediyemiz çiftçimize daha fazla destek olacak. Daha fazla köyün yolunu onaracak. Odunpazarı, Tepebaşı belediyelerimiz daha fazla halk merkezi, beldeevi, kreş ve yaşlı bakım merkezi yapacak. Yenilenebilir enerjiye yatırım yapacaklar. Aşevinden yararlanan yurttaş sayısı artacak. Bu tek adam yönetimi kendi sebep olduğu, kendi yarattığı ekonomik krizlerin mali yükünü belediyelerimize yıkamaz. O nedenle, bu kanun teklifinde verdiğimiz gibi, belediyelerimizin özellikle metro, tramvay gibi altyapı yatırımlarının kur artışı kaynaklı maliyetlerine hazine destek olmalıdır” diye konuştu.
AKARYAKITTA ÖTV KALDIRILSIN, BELEDİYELERİN BÜTÇESİ ARTTIRILSIN
Çakırözer, belediyelerin yurttaşlara daha iyi hizmet götürebilmesi için yapılması gerekenleri de sıralayarak, “Genel Başkan Yardımcımız Seyit Torun'un 10 maddelik kanun teklifinde sıraladığı gibi; belediyelerin toplu taşımada kullandığı akaryakıta ÖTV, KDV istisnası getirilmeli; konaklama vergileri merkezî yönetim yerine belediyeler tarafından toplanmalı; belediyelerin genel bütçeden aldığı pay yüzde 50 artırılmalı ve belediyelerin toplu taşıma ve su, kanalizasyon hizmetlerinde kullandıkları elektriğin tarifesi ucuzlatılmalıdır. Eğer tüm bunlar hayata geçerse sadece CHP'li belediyelerimiz değil, AKP'li, MHP'li, İYİ Partili, HDP'li tüm belediyelerimizin üzerinden büyük bir yük kalkacaktır. Eğer yapmazsanız da kimse merak etmesin, çok az kaldı, yakında hepsini biz yapacağız. 84 milyonun huzur ve refah içinde yaşayacağı bir ülke için, geliyor gelmekte olan diyor” çağrısında bulundu.