Eskişehir Milletvekili Prof. Dr. Emine Nur Günay, 10 Ekim 2016’da “Beyaz Rusya’da nükleer enerji santralinin Avrupa Ülkelerine potansiyel bir tehdit oluşturması konusunda raportör olarak görev almış daha sonra bu çalışma Avrupa’da ortaya çıkan terör tehditleri ışığında nükleer güvenlik” raporu olarak birleştirilmişti. Prof.Dr. Günay ise Avrupa Ülkeleri için hayati öneme sahip olan bu çalışmanın raportörü seçilmişti.
Prof.Dr.Günay’ın raportörü olduğu “Avrupa’da Nükleer Emniyet ve Güvenlik” konusunda EURATOM, Greenpaece, FORATOM ve ENISS gibi uluslararası kurumlardan gelen uzmanlar olarak dinlendi. Komite oturumunda da Litvanya ve Belarus’tan gelen konu ile ilgili uzmanlar görüşlerini komite üyelerine aktardı.
AB BÜNYESİNDE 130 NÜKLEER REAKTÖR VAR
Prof. Dr. Günay genel çerçevede nükleer enerjiyi değerlendirirken ‘’Bugün, Avrupa Birliği'ndeki tüm elektriğin yaklaşık üçte birini nükleer santraller oluşturuyor. 14 AB ülkesinde 130 nükleer reaktör var. Kasım 2016 itibariyle, Avrupa'da faaliyet gösteren 186 adet nükleer santral ünitesi ve altı ülkede de 15 adet bina inşaat halindedir. Üç AB üye ülkesi - Finlandiya, Fransa ve Slovakya - şu anda yeni nükleer santraller inşa ediyor. OECD'nin Nükleer Enerji Ajansı (NEA) üyesi olan Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya-Pasifik bölgesinde bulunan 31 ülkede, 1 Ocak 2016 itibariyle, 352 işletme reaktörü şebekeye bağlandı ve toplam 24 reaktörler yapım aşamasında. Belarus'taki ilk nükleer santralin inşaatının Ostrovets yakınlarındaki Litvanya sınırına yakın bir şekilde, bu rapora yol açan hareketi tetikleyen etken oldu.’’ Şeklinde konuştu.
HER KESİMDEN İLGİLİLERİ BİR ARAYA GETİRDİ
Nükleer terörizmin ciddi risk haline geldiği 21. Yüzyılda, dünyada değişen enerji trendlerini tartışırken iletişime açık olmalıyız şeklinde konuşan Günay; 6 Aralık 2017, Paris’teki komite toplantısına davet ettiği uzmanlar Avrupa Komisyonu Enerji Genel Müdürlüğü'ndeki D1 'EURATOM Birliğinin koordinasyon, hukuki konular ve uluslararası ilişkiler Başkan Yardımcısı Michael Kuske ve Greenpeace'in Nükleer Kampanya Görevlisi Bay Roger Spautz ile görüş alışverişinde bulunmuştu.
Günay raporun hazırlanmasında AKPM’nin tek başına yeterli olmayacağı ve bu alanda uzman kurum ve kuruşlarla görüşmeler yapılması gerektiğinin altını çizdi. Bu kapsamda 25 Ocak 2018 AKPM Genel Kurul görüşmeleri esnasında bölüm oturumu sırasında komisyonda konuyla ilgili bir görüşme daha gerçekleştiren Günay, FORATOM Genel Direktörü Sn. Yves Desbazeille ve FORATOM’un Avrupa Nükleer Tesisleri Güvenlik Standartları Girişimi Programı Direktörü Jean Barbaud’u dinleme şansını buldu. Bay Desbazeille, ilk olarak Avrupa nükleer endüstrisine genel bir bakış sunarak, elektrik üretiminin% 27'sini ve yaklaşık 800.000 kişiye iş sağlayan operasyonda 129 reaktörle Avrupa'nın ekonomisine olan katkısını vurguladı. AB düzeyinde, nükleer güvenlik konusunda özel bir mevzuat olmamasına karşın tüm AB üyesi Devletler ve Euratom anlaşmasına ve UAEA’nın sözleşmesine tarafları.
Prof. Dr. Günay, ‘’Sayın Barbaud, nükleer güvenliği teşvik etmek için ENISS'in çalışmalarını anlattı. Bu amaçla ENISS, nükleer tesis işletmecilerinin güvenlik yetkilileri, satıcılar ve Batı Avrupa Nükleer Düzenleyiciler Birliği, IAEA, Avrupa Komisyonu, EUR ve Dünya Nükleer Birliği'nin Reaktör Tasarımı Değerlendirme ve Lisans Çalışma Grubundaki İş birliği gibi çok sayıda paydaşla etkileşim için bir alan sağladı.’’ Dedi.
Toplantıda hem Belarus hem de Litvanya’dan gelen uzmanlar kendi görüşlerini ve teknik argümanlarını paylaştılar, böylece her iki ülkenin görüşleri de komite üyelerine aktarılmış oldu.