Zeydan: Türkiye’nin tahıl ambarlarından biri olan Eskişehir’de son yıllarda buğdayın alternatifi mısır ve yağlık ayçiçeği oldu

Dünya Gazetesi’nden Ayşe Kaytan Uçak’a açıklamalarda Bulunan Zeydan,  İklim krizinden kaynaklanan iklimsel değişiklikler, yüksek tarımsal girdi maliyetleri ve ürün başına verilen desteklemelerden beklenen olumlu değişimin yetersizliğinin Türkiye’de ürün deseninin farklılaşmasına neden olduğunu belirterek, uzun vadeli ve ulusal politikalarla tarımda verimli bir sürdürülebilirliğin sağlanması gerektiğini vurgu yaptı. 

İklim değişikliğinin tarıma etkilerinin önümüzdeki yıllarda şiddetlenerek artmaya devam edeceğini belirten Zeydan, çiftçinin iklim koşullarına ayak uydurabilmesi için atadan kalma tarımsal yöntemlerden artık vazgeçmesi gerektiğini ve tarımın modern tekniklerle yapılmasının önemine işaret etti. 

Sürdürülebilir bir yaşam için güçlü bir tarım eğitimine ihtiyaç olduğunu ifade eden Zeydan, şunları söyledi:“Bugün yaşadığımız iklim değişikliği rekoltelere çok sarsıcı bir şekilde yansımış değil. Ancak yansımayacağını düşünmekte sorunu hafife almak olur.

Son yıllarda yağış rejimi tamamen değişti, arzu ettiğimiz zamanlarda alışık olduğumuz yağışları alamazken, arzu etmediğimiz zamanlarda da hiç istemediğimiz yüksek miktarda yağışı çok kısa sürelerde alabiliyoruz. Sürdürülebilir bir yaşam için güçlü bir tarım eğitimine ihtiyaç var. Tarımda en büyük sorunlardan biride tarımsal eğitim eksikliğidir. Çiftçilerimiz hala atadan kalma yöntemlerle ekim-dikim yapıyorlar. Maalesef çok fazla miktarda, yanlış zamanlarda, yanlış çeşit olmak üzere bilinçsiz gübre kullanımı yaygın. Bu şekilde gübre kullanımı hem israfa hem de topraklarımızdaki mikro organizmaların yok olmasına neden oluyor. İklimsel değişikliklerin sonuçlarıyla mücadele etmek ve tarımda beklenen gelişmenin sağlanabilmesi için çiftçilerimizin bilinçli tarım uygulamaları yapması olmazsa olmaz şartların en başındadır .”

“Tarımda ürün deseni değişiyor”

Tarımsal üretimde yüksek girdi fiyatlarının ve her yıl belirlenen alım fiyatlarının üretim deseninin değişmesine neden olabildiğini ifade eden Zeydan, “Türkiye’nin tahıl ambarlarından biri olan Eskişehir’de son yıllarda buğdayın alternatifi mısır ve yağlık ayçiçeği oldu. 

Mısırdan birim başına elde edilen verim ve gelir, diğer tarımsal ürünlere göre daha iyi olsa da, bitkinin tükettiği su miktarı açısından bakıldığında bölgemiz ve hatta ülkemiz için tehdit içeriyor. Mısır üretimi için yer altı sularımız maalesef çok yetersiz hale geldi. Bölgemizde yer altı suların oldukça azalması nedeniyle dev obruklar oluşmaya başladı. Genel anlamda sularımızı özellikle vahşi tarımsal sulama ile heba ediyoruz, zira toplam su tüketiminin yüzde 75’ini tarım amaçlı kullanıyoruz” dedi.

Türkiye’nin her yıl en azından kendine yetecek kadar buğdayı ürettiğini, buna rağmen geçtiğimiz yıl Kasım ayı sonu itibariyle yaklaşık 6,6 milyon ton kaliteli buğdayı ithal ettiğini belirten Ömer Zeydan, buğdaydaki vasıfsız üretimin ithalatı kaçınılmaz kıldığını aktardı. Zeydan, protein ve enerjisi yüksek olan kaliteli buğdaydan, ihtiyacımız olan ekmeklik unun üretimi için buğday çeşitlerine ve kalitesine göre prim desteği verilmesi gerektiğini söyleyerek, kaliteli buğdaya yüksek, vasıfsız buğdaya düşük destekleme primi verilmesi gerektiğini ifade etti.

 “40 binin üzerinde buğday analizi yapıyoruz”

Eskişehir Ticaret Borsası olarak her yıl 40 binin üzerinde buğday analizi yaptıklarını belirten Zeydan, bu analizler sonucu bölgenin buğday kalite haritasını çıkardıklarını dile getirdi.  Kalite ve fiyatlama açısından öne çıkan ilk 10 buğday çeşidini bölgedeki tarım paydaşları ve üreticilerle paylaştıklarını ifade eden Zeydan, bu listeye uygun tohum kullanımının buğdayda kalite ve verimi artırabileceğine dikkat çekti.  Zeydan, açıklamasında şunları söyledi: “Tarımın temeli olan tohum, üretim ve gıda güvenliği  için stratejik bir öneme sahiptir. Kaliteli buğday tohumlarının ekilmesi ve üretim aşamasında tarımsal doğruları bir araya getirmek suretiyle her yıl gerçekleştirdiğimiz kaliteli buğday ithalatımızı önemli ölçüde azaltabiliriz. Aynı zamanda gıda ve suyun öneminin her geçen gün arttığı bu dönemde, tarım arazilerinin daha etkin kullanımı için atıl tarım alanlarının yeniden üretime kazandırılması ve modern sulama yöntemleri büyük önem arz ediyor.”