Eskişehir Lokantacılar Odası Başkanı Bilen: Simite zam kaçınılmaz

Simit yapımında ham maddesi olarak kullanılan un, susam, pekmez ile birlikte birçok malzemeye zam gelmesi nedeniyle Eskişehir’de simide 25 kuruşluk zam yapılacağı belirtiliyor. Simitçiler, 1 lira 50 kuruştan satılan simidin fiyatı 1 lira 75 kuruş olmasını bekliyor. Simitçilerin bağlı olduğu Lokantacılar Odası tarafından istek dilekçisi olarak Fiyat Tespit Komisyonuna yapılan başvuru sonucunun olumlu çıkması halinde belirtilen zam eylül ayında yansıyacak.

“Simitle ilgili zam kaçınılmaz”

Eskişehir Lokantacılar Odası Başkanı Bahar Bilen, önümüzdeki ay itibaren uygulanması planlanan simit zammı ile ilgili konuştu. Bilen, “Simitle ilgili zam kaçınılmaz, çünkü girdi maliyetleri çoğaldı. Simit en son 2018 de zam almış. 2018’den bu yana 50 kuruş zam talebinde bulunduk. Fiyat Tespit Komisyonu ocak ayında 25 kuruşluk zamda karar kıldı. Dolayısıyla Türkiye genelinde simit fiyatımız çok geride. Şimdi büyükşehirlerde simit fiyatları 2 lira ve 1 lira 75 kuruştur. Biz de hala 1 buçuk lira. Son zamanlarda gelen zamlar; mesela susamın çuvalı 450 liradan 550 liraya yükseldi, unun fiyatları 110 liradan 150 liraya gelmiş durumda, pekmezin tenekesi 270 liradan 320 liraya gelmiş, odunun tonu 550 lira nakliyeyi de katarsak 650 lira olmuş, doğalgaz elektrik fiyatlarını zaten biliyorsunuz onları söylememe gerek yok. Bunun üzerine pandemi de aletlere bindiği için artık 25 kuruş daha zam talepte bulunduk. Fiyat Tespit Komisyonu’na dilekçelerimizi sunduk. Önümüzdeki günlerde 1 lira 75 kuruş fiyatını kendilerinden talep ettik ve bunu bekliyoruz. Eylül ayında ilk toplantıda dilekçemizi dikkate alırlar ve bu fiyatı uygularlar diye düşünüyoruz ” şeklinde konuştu.

“Simit ve ekmeği kıyaslanmasına karşıyım”

Planlamakta olan zammı yapmakta haklı olduklarını düşünen Başkan Bilen, diğer ürünlere oluşan zamlar karşısında esnafın ayaklar kalması için buna ihtiyaç olduğu dile getirdi. Bilen, “Oluşan zamlar karşısında esnafın da ayakta kalması gerekiyor. Ben öteden beri simitle ekmeği kıyaslanmasına karşıyım. Çünkü ekmek temel tüketim maddesidir. Simit ise lüks tüketim maddesidir. Geçmişte simit ile ekmek aynı fiyatta gidiyorlardı, ama 1 kiloluk ekmek ve 100 gram simit aynı fiyattaydı. Simit aynı 100 gram duruyor, ekmek 200 grama düştü ve 1 lira 50 kuruş kaldı. Ayrıca simidin birde farklı bir işlemi var. Tek tek tartılıyor. Tek tek birleştiriliyor. Pekmezin içinde kaynatılıyor. Çıkarılıp susama yediriliyor, yani simit ilgi istiyor. Ekmek iste teknolojik makinelerde el değmeden hamuru buradan veriyorsun diğer taraftan ekmek çıkıyor. Dolayısıyla ekmekle simidi lütfen kıyaslamayın. Esnafımızın da ayakta kalması gerekiyor” diye belirtti.

“Bu zam simitçilere ilaç gibi gelecek”

Başkan Bilen, onaylanması halinde uygulanacak zammın şuan zararda olan simitçilere ilaç gibi geleceği belirtti. Bilen, “Zammı uygulanırsa simitçiler zarar etmeyecekler en azından. Şimdiki fiyatta zarar ediyorlar, kâr etmiyorlar, anca ayakta kalıyorlar. Daha küçük simitçiler, tezgâh satışı az olan, toptan veren simitçiler zaten günü gününe para kazanıyorlar. Tezgâh satışları biraz daha iyi olanlar yani biraz kazanıyorlar, ama sürümden kazanıyorlar. Sürüm yapamayanlar kazanamıyorlar. Dolayısıyla belirtilen 25 kuruşluk zammı esnafımıza, simitçimize gerçekten ilaç gibi geleceğine inanıyoruz” dedi.

“Şuan bedavaya kürek çekiyoruz”

Eskişehir’de simit üretmek ve satmakta meşgul olan Selçuk Nadir, son zamanlarda diğer ürünlere gelen zamlar nedeniyle şuan yaptığı satışlardan bir kazanım elde edemediği, adeta bedavaya kürek çektiği belirtti. Simit fırıncısı Nadir, konu ile ilgili konuşurken, “Şu anda unun fiyatları 130 -140 lira oldu. Doların artışından dolayı dışarıdan geldiği için bizim susamların fiyatlarında da oynama oldu. Her şey gelen zamdan dolayı simidin fiyatını da güncellenmesi gerekiyor, geç kalınan bir şey hatta. Şu anda zararda da değil kârda da değil. Yani bedavaya kürek çekiyoruz şu anda. Yapılacak zamlar şu anlık yetecek. Aslında yetmeyecek, ama şu anlık yeterli. Başka şehirleri baz alırsanız Bursa’da, Ankara’da simitler 2 liraya satıyorlar. Susamın maliyeti çok yüksek oldu. Simit ekmek gibi değil yani. Simidin hamuru ile ekmeğin hamuru bir değil. Ekmek hamuruna giren suyla simit hamuruna giren su aynı değil. İşçilik maliyetleri çok daha yüksektir. İnsanlar ekmek ve simidi kıyaslıyorlar. Ama simit özel tüketim olduğu için ekmekle kıyaslanacak bir ürün değil” diye anlattı.

“Biz simidi çamurdan mı yapıyoruz?”

Türkiye’nin diğer büyükşehirlerde simit fiyatının 1 lira 75 kuruş ile 2 lira arasında olduğu belirten Selçuk Nadir, “Bir de şöyle bir şey var Bizim Eskişehir’imizin simidi Türkiye genelinde bilirsiniz meşhur bir simittir. Meşhur diye İstanbullular gelir buradan Eskişehir simidini alıp gider. Türkiye’de bu kadar bilinen birisi bu fiyatta kalması güzel değil yani. Şimdi İstanbul’daki adam 2 liraya satıyor, biz burada çamurdan mı yapıyoruz? Aynı malı yapıyoruz. Çamurdan yapmıyoruz. Şimdi orası büyükşehir diyorlar, ama oranın da potansiyeli büyük. Bizimle potansiyelimiz kendimize göre yani. Bunu hiç hesaplayan yok. Esnafı hiç düşünen yok. Bizde simide zam gelmesini istemeyiz, ama malzemeyi de zam gelmesin. Bizim de maliyetlerinizi arttığı için mecbur zam koymak zorundayız” şeklide ifade etti.

“Öğrenci olarak bir simidi de yiyemezsek, ne yiyeceğiz?”

Öte yandan öğrenci kenti olarak bilinen Eskişehir’de simide gelecek olan zamma ilk tepki öğrencilerden geldi. Sabah kahvaltısını bir simitle yaparak derslere koşan öğrenciler belirtilen zammı yüksek olduğu belirtiyor. Yükseköğretimi için Eskişehir’de bulunan öğrenci Berkkan Bektemur, yapılacak zamla ilgili, “Bence eski fiyatı 1 lira 50 kuruş bile yüksek bir bedeldi. Sonuçta Eskişehir bir öğrenci kenti ve biz de öğrenciyiz. 1 lira 50 kuruştan 1 lira 75 kuruşa çıkması fazla bence, yüksek bir bedel. Yani şuan her şeye zam geliyor. Belki bundan nemalanmak istemiş olabilirler, belki onların kullandığım mallarda susam, pekmez vesaire bunlara da zam geldiği için onlar da kendince haklı olabilir. Ama vatandaş olarak bir öğrenci kalkıp okula gittiğinde ya da işe gittiğinde, bir yere gittiğinde simit alıp gününe ucuza kapatmaya çalışıyor. Bunu bile yapamayacak durumdaysa ne yiyecek o zaman bu öğrenci. Sabah kahvaltısında diye düşündürüyor insanı gerçekten” dedi.

“Bana bu zam mantıklı gelmiyor”

Diğer bir vatandaş Hamza Şenbil ise, yapılması planlanan zam ile ilgili, “Simit, aslında temel gıda maddesi değil, ama bir açlık bastırmak için ’yiyelim’ dediği önemli bir ihtiyaç maddesi. Ekmeğim 1 lira 50 kuruş veya 2 lira olduğu bir yerde simidin de 1 lira 50 kuruşun üzerine çıkması pek mantıklı görünmüyor açıkçası. Biraz fırsatçılık gibi geldi bana. Fakat tabii biraz daha derin araştırma yapmak gerekiyor diyorum ben, ama ilk açıdan baktığın zaman ekmekle aynı fiyata gelmesi, istenmesi, talep edilmesi pek mantıklı gelmiyor” diye dile getirdi.