Her ne kadar YSK, kanunlarda aranan şartları yerine getirerek, seçimlere katılma yeterliliği bulunan partilerin, 1-AKP, 2-ANAP, 3-BTP, 4-BBP, 5-CHP, 6-HDP, 7-HÜDAPAR, 8-MHP, 9-SP ve 10-VATANPARTİSİ olduğunu ilan etse de, ülkemizde faaliyetlerini sürdüren çok sayıda siyasal parti olduğu da bilinmektedir.
Referandumda HAYIR oyu kullanacaklarını açıklayan siyasal partiler; ( alfabetik sırayla) 1-ANAP (Anavatan Partisi), 2-CHP (Cumhuriyet Halk Partisi), 3-DBP (Demokratik Bölgeler Partisi), 4-DİP (Devrimci İşçi Partisi), 5-DP (Demokrat parti), 6-DSP (Demokratik Sol Parti), 7-DYP (Doğru Yol Partisi), 8-EMEP (Emek Partisi), 9-ESP (Ezilenlerin Sosyalist Partisi), 10-HAKPAR (Hak ve Özgürlükler Partisi), 11-HDP (Halkların Demokratik Partisi), 12-HEPAR (Hak ve Eşitlik Partisi), 13-HKP (Halkın Kurtuluş Partisi), 14-HTKP (Halkın Türkiye Komünist Partisi), 15-LDP (Liberal Demokrat Parti), 16-MP (Millet Partisi), 17-ÖDP (Özgürlük ve Dayanışma Partisi), 18-SP (Saadet Partisi), 19-SYKP (Sosyalist Yeniden Kurtuluş Partisi), 20-TKP (Türkiye Komünist Partisi), 21-Vatan Partisi.
Referandumda EVET oyu kullanacaklarını açıklayan siyasal partiler ise; 1-AKP ( Adalet ve Kalkınma Partisi), 2-HÜDAPAR (Hür Dava Partisi) ve 3-MHP (Milliyetçi Hareket Partisi).
Siyasal Partilerimizden BBP (Büyük Birlik Partisi) henüz kararını açıklamamışken, BTP (Bağımsız Türkiye Partisi) ise tabanını serbest bırakma kararı aldığını açıklamıştır.
Parti genel merkezleri bu kararları almasına almıştır, ancak yapılan değişik anket-araştırma ve alan çalışmaları, yapılacak referandumda çok geniş bir seçmen kitlesinin, parti tarafgirliği içinde siyasal davranmak yerine, başkanlık sisteminin ülkemize getireceği yarar ya da zarar üzerinden bir karar vereceğini ortaya çıkarmaktadır.
Bu tespitin doğruluğu, referandumdan Evet çıkması için yoğun çaba harcayan AKP ve MHP çevrelerinin, söylem ve davranışlarına yansıyan endişelerinden de anlaşılmaktadır. Zira Evet diyecek olan AKP ve MHP’nin, 1 Kasım seçimlerinde ki toplam (ülke geneli) oy oranı % 61,38 olmasına karşın, çok sayıda yapılan anket ve araştırma raporları; Hayır oylarının önde olduğunu ve/veya Evet oylarının iki partinin toplam oy oranının çok çok gerisinde olduğunu ortaya koymaktadır.
Yıllardır seçim sonuçları üzerine, sandık, köy-mahalle ve ilçe düzeyinde kafa yorarım. Bu çalışmalarımla yıllara göre yapılan seçimleri karşılaştırarak, seçmenin siyasal davranışını kendimce ölçmeye çalışırım. Yapılacak referandumun Türkiye genelinde ve ilimiz Eskişehir’de nasıl sonuç verebileceğine dairde günlerdir çalışma yapıyorum.
Sizlerle paylaşacağım Eskişehir tahmin çalışmam, geçmiş seçimlerde ortaya çıkan siyasi sayısal verilerin, referanduma nasıl yansıyabileceğinin siyasal olarak yorumlanmasından ibaret bir öngörüdür.
Referandumun yapılmasına yaklaşık 1,5 ayı aşkın süre bulunmakta...
Partiler ile diğer kurum ve kuruluşlar saha çalışmalarına henüz başlıyorlar…
Referanduma da adı üzerinde olağanüstü bir zeminde gidiyoruz.
Bu olağanüstülük içinde yaşanabilecek farklı gelişmeler, seçmenin davranışını da kuşkusuz doğrudan etkileyecektir.
Bu belirsizliklere rağmen yaptığım çalışmadan ilimiz Eskişehir’de;
- HAYIR, oylarının % 55,63 (+,- % 2,72) oranında,
- EVET, oylarının ise % 44,37 (+,- % 2,72) oranında gerçekleşeceğini,
- Odunpazarı, Tepebaşı, Mahmudiye, Han, Seyitgazi ve Beylikova ilçelerinde HAYIR,
- Günyüzü, Sarıcakaya, Mihalgazi, Alpu ve İnönü ilçelerinde EVET oylarının önde çıkacağını,
- Çifteler, Mihalıççık ve Sivrihisar ilçelerinde ise oyların birbirine çok yakın gerçekleşeceğini öngörüyorum.
Referanduma daha 50 gün varken, anketlerin havada uçuştuğu şu günlerde, benimkisi de bir tahmin. Olur mu? Allah ömür verirse yaşayıp görelim…